Jak chronić rośliny przed kotem? Jak bronić kota przed roślinami?

 

Wielu czytelnikom może wydawać się, że tytuł tego artykułu zawiera sprzeczność. Wcale tak nie jest. Osoby, które mają doświadczenie w opiece nad kotem potwierdzą, że największe utrapienie to niszczenie przez futrzaka zawartości doniczek z roślinami i kwiatkami. Jeszcze większym jednak nieszczęściem jest choroba podopiecznego spowodowana podgryzaniem roślin, które zdecydowanie nie powinny znaleźć się w jego menu.

Jak ochronić przed kotem parapetowe uprawy i co zrobić, by nasz ulubieniec w czasie zabawy nie musiał ryzykować swoim zdrowiem i życiem?
Przeczytajcie.

 

ROZDZIAŁ A. CHRONIMY ROŚLINY PRZED MRUCZKIEM

 

Na wstępie uspakajamy tych, którzy przyjmują kota pod swój dach po raz pierwszy: nasz nowy lokator wcale nie musi przejawiać niszczycielskich zapędów wobec domowych upraw doniczkowych. Jest pewna grupa zwierzaków, które nie wykazują zainteresowania botaniką. Jeżeli po kilkunastu dniach Twój kot nie poczynił żadnych spustoszeń na parapecie, możesz od razu przejść do ROZDZIAŁU B naszego wpisu.

 

Typologia domowych niszczycieli

Dewastatorzy domowych upraw parapetowych nie muszą działać jednakowo i z podobnych pobudek. Wieloletnie zamieszkiwanie z futrzakami pozwoliło nam wyodrębnić kilka ich typów:

 

Kot-burzyciel istniejącego porządku

Jego aktywność przejawia się zrzucaniem doniczek na podłogę. Robić to może z następujących powodów:

• rośliny przeszkadzają mu w zajęciu miejsca obserwacyjnego na parapecie, a on przecież musi koniecznie widzieć, co dzieje się na zewnątrz,
• kot nudzi się i uznał swoje działanie za zabawne i emocjonujące,
• mruczek czuje się zapomniany i towarzysko zaniedbywany. Zrzucenie doniczki sprawia, że znowu znajdzie się w centrum uwagi. To, że na niego pokrzyczysz skalkuluje jako koszt wywołania Twojej interakcji i wcale się tym nie przejmie.

 

Kot-miłośnik wykopalisk

Gdy aktywność naszego ulubieńca koncentruje się na wykopywaniu ziemi z doniczek (wraz z roślinami), najczęściej oznacza to, że proponowana przez Ciebie kuweta nie spełnia jego wymagań:

• jest po prostu brudna,
• znajduje się w niej żwirek, który nie odpowiada kotu.

 

Kot-smakosz zieleniny

To najczęściej występujący typ parapetowego szkodnika - kot uwielbiający podgryzanie liści, łodyg i kwiatów. Dlaczego to robi? Zjadanie roślin ma swoje uzasadnienie w kociej fizjologii. Taka przekąska działa drażniąco na żołądek i pozwala pozbyć się kłaczków, które zalegają w przewodzie pokarmowym. Nie jest więc niepokojącym przejawem kociej aktywności samo podgryzanie zieleniny. Zadbać należy, by obiektem jego zainteresowania nie stawały się z trudem wyhodowane przez nas kwiatki i - co najważniejsze - aby nie były one szkodliwe dla futrzaka. Zagadnieniu toksyczności roślin domowych poświęciliśmy ROZDZIAŁ B naszego wpisu.

 

Najprostsze sposoby chronienia domowej zieleni

Jeżeli zakwalifikowaliśmy naszego pupila do odpowiedniej grupy domowych szkodników, powinniśmy tak zorganizować wokół niego przestrzeń, by uprawy były bezpieczne i nienaruszone. Niżej przedstawiamy kilka metod działania:

 

Spraw, by Twoje kwiatki były dla kota niedostępne.

Mamy do czynienia ze zwierzęciem niezwykle sprawnym i inteligentnym, więc zadanie to nie należy do najłatwiejszych. Jeżeli jednak uda nam się je zrealizować, ochronimy rośliny zarówno przed burzycielem, jak i miłośnikiem wykopalisk oraz smakoszem. Oto sposoby polecane przez hodowców kotów:

• wiszące kwietniki, które nie tylko wspaniale prezentują się w mieszkaniu, ale również praktycznie są niedostępne dla kocich pazurków,
• akwaria z roślinami - doskonały motyw dekoracyjny, który w każdej chwili można przykryć, gdy nasza pociecha zbytnio się rozbryka. Doskonałym pomysłem jest też tworzenie ogródków w dużych słojach,
• klatka dla kanarków. Spotkaliśmy się już z doniczką umieszczoną w takiej klatce. Efekt wizualny naprawdę rewelacyjny.

 

Zabezpiecz się przed aktywnością kota-miłośnika wykopalisk.

Aby ochronić ziemię w donicy przed wykopywaniem możesz ją zakryć:

• dużymi kamieniami – otoczakami,
• siatką z małymi oczkami,
• osłonkami kokosowymi, filcowymi lub plastikowymi, w które zaopatrzyć się można w sklepach ogrodniczych.

Dobrym pomysłem jest też utrzymywanie w czystości kuwety oraz poeksperymentowanie z różnymi rodzajami żwirku. Gdy natrafimy na taki, który odpowiada kopaczowi, nasze doniczki zostawi w spokoju.

 

Użyj betonowych doniczek.

To wypróbowany sposób na kota-burzyciela. Odpowiednio dobrany ciężar pojemnika wraz z jego zawartością stanie się dla futrzaka skuteczną przeszkodą przed wprowadzaniem na parapecie swoich porządków. Okaż przy okazji empatię - koty uwielbiają korzystać ze swoich punktów obserwacyjnych, więc tak zaplanuj powierzchnię, by znalazło się na nim również wygodne miejsce dla Twojego mruczka.

 

Odwracanie kociej uwagi od domowej zieleni

To grupa najbardziej wyrafinowanych sposobów walki z niszczycielskimi zapędami naszych milusińskich. Ich realizacja na pewno przyniesie wam obojgu dużo przyjemności:

• regularne zabawy z kotem zaspokajające koci instynkt łowiecki i pozwalające zapomnieć o jego "ogrodniczej" aktywności,
• interaktywne zabawki eliminujące kocią nudę. Na pewno sprawisz swojemu podopiecznemu niezwykłą frajdę, gdy urządzisz mu polowanie na smakołyki przy pomocy kuli-smakuli lub przeznaczonej do tego celu maty,
• zasianie i dostarczenie "kociej trawy", która zaspokoi jego potrzebę podgryzania zieleni. Więcej na ten temat dowiesz się w rozdziale "Kocia trawa - czy to dobry pomysł?".

 

ROZDZIAŁ B. OCHRONA MRUCZKA PRZED NIEKTÓRYMI ROŚLINAMI

 

Istnieje opinia, że zwierzę zawsze wyczuwa toksyczne substancje zawarte w roślinach i wystrzega się ich zjadania. To nieprawda. Koty z natury podgryzają źdźbła trawy, a te z nich, które zamieszkują domy i mieszkania, często interesują się również roślinami doniczkowymi. Część z nich robi to jedynie od czasu do czasu, inne polują na rośliny w sposób ciągły. W kociej naturze leży skubanie roślin w celu usunięcia z przewodu pokarmowego m.in. zalegającej sierści. Zanim więc wprowadzimy do naszego mieszkania kotka, powinniśmy sprawdzić każdą roślinę z naszego otoczenia pod kątem jej ewentualnej szkodliwości dla zwierzęcia. Kwiaty, które mogą mu zagrażać najlepiej usunąć z domu. W tabeli "Rośliny i kwiaty toksyczne dla kotów" znajdziecie wykaz szczególnie toksycznych roślin.

 

Skutki działania związków toksycznych

Spożycie przez kota rośliny trującej może mieć poważne skutki dla stanu jego zdrowia, a nawet życia. Wiele roślin, także tych bardzo popularnych, zawiera szczególnie niebezpieczne dla kota związki toksyczne, takie jak: glikozydy, saponiny, alkaloidy, szczawiany wapnia i żywice. Zwykle znajdują się one we wszystkich częściach rośliny, czyli w łodydze, cebulach, korzeniach, liściach i kwiatach. Mogą wywołać u kota m.in.:

• podrażnienie błon śluzowych jamy ustnej, gardła, żołądka, jelit,
• zaburzenia rytmu serca,
• uszkodzenia narządów wewnętrznych: serca, nerek, wątroby,
• wywołanie biegunek i wymiotów,
• uszkodzenie centralnego układu nerwowego,
• śpiączka,
• alergiczne reakcje skórne,
• zaburzenia łaknienia,
• zaburzenia oddychania,
• śmierć zwierzęcia. 

 

Objawy zatrucia rośliną toksyczną

Wśród roślin negatywnie oddziałujących na zdrowie kotów znajdują się trzy grupy:

• rośliny silnie trujące, ich nawet niewielki fragment po przedostaniu się do przewodu pokarmowego kota może okazać się silnie toksyczny,
• słabo trujące - szkodliwe tylko po spożyciu sporej ilości rośliny,
• częściowo szkodliwe jedynie dla kotów wrażliwych, przeważnie osłabionych niedawno przebytą chorobą.

Objawy zatrucia obejmują zachowanie kota odbiegające od codziennej rutyny. Najczęściej są to: 

• trudności w połykaniu,
• niechęć do jedzenia lub picia,
• ślinotok,
• chwiejny chód i brak równowagi, 
• niekontrolowane oddawanie moczu lub kału,
• zażółcenie śluzówek oczu,
• powiększenie lub zwężenie źrenic,
• opuchlizna lub zaczerwienienie jamy ustnej,
• osłabiona reakcja na bodźce, np. niechęć do zabawy.

Kiedy zaobserwujemy u kotka jakiekolwiek tego typu niepokojące objawy, należy niezwłocznie udać się do lecznicy weterynaryjnej, ponieważ w wielu przypadkach tylko szybka reakcja może uchronić zwierzę przed utratą zdrowia, a nawet śmiercią.

 

Jak uchronić kota przed kontaktem z niebezpieczną rośliną?

Jak pisaliśmy wyżej - przed sprowadzeniem do domu kociego lokatora należy dokonać przeglądu posiadanych roślin i kwiatów. Wszystkie te, które mogą być szkodliwe dla jego zdrowia, należy bezwzględnie usunąć. Nie znaczy to wcale, że musimy zupełnie pozbawiać mieszkanie zieleni. Na tablicy "Rośliny i kwiaty przyjazne kotom" umieściliśmy wizerunki wielu roślin, których podgryzanie nie wpłynie niekorzystnie na stan zdrowia naszego mruczka. Ustawienie w domu doniczek jedynie z nimi to pierwszy krok do zapewnienia kotu bezpieczeństwa.

Najlepszym jednak rozwiązaniem jest udostępnienie naszemu pupilowi naczynia z wysianą kocią trawą, którą będzie mógł do woli podgryzać.

 

Kocia trawa - czy to dobry pomysł?

Trawa dla kota jest ważna, ponieważ usprawnia pracę układu pokarmowego - dzięki niej zmniejsza się ryzyko tworzenia się kul włosowych. Poza tym stanowi swoisty rarytas, którego jedzenie sprawia zwierzęciu po prostu frajdę. Trawę możemy również traktować jak naturalne lekarstwo, które usprawnia pracę jelit. Koty jedzą trawę i inne rośliny zielone intuicyjnie, kiedy czują dyskomfort trawienny. 

Trawę dla kota możemy traktować również jako rodzaj suplementu, który pozwala uzupełnić poziom witamin i minerałów brakujących w codziennej diecie. Jest też źródłem kwasu foliowego i witaminy B9. Kwas foliowy odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga utrzymać zdrową skórę i piękną sierść. Natomiast witamina B9 nie kumuluje się, lecz wypłukuje z moczem, dlatego należy ją stale ją uzupełniać. 

Decydując się na uprawę trawy dla kota musimy pamiętać, że powinien to być specjalny gatunek roślin - przede wszystkim odmiany perzu i owsa. Dobrze sprawdza się także papirus i kupkówka pospolita. W sklepach zoologicznych bez trudu zaopatrzymy się w odpowiednie nasiona.

 

Tablica 1. Rośliny i kwiaty toksyczne dla kotów

 

	Aglaonema Objawy zatrucia: podrażnienie pyszczka i gardła, ślinotok, podrażnienie żołądka
	Alocazja Objawy zatrucia:  ślinotok, podrażnienie jamy ustnej, trudności w połykaniu, niedrożność dróg oddechowych
	Aloes Objawy zatrucia:  podrażnienie jelit, silne wymioty, senność, drżenie ciała, trudności w poruszaniu się i oddychaniu, przy dużym spożyciu: drgawki
	Anturium Objawy zatrucia:  podrażnienie błon śluzowych, biegunka
	Azalia Objawy zatrucia:  wymioty, biegunka, ślinotok, brak koordynacji ruchowej, paraliż kończyn, osłabienie, śpiączka, drgawki, osłabienie, zaburzenia rytmu serca, śmierć
	Cibora Objawy zatrucia:  wymioty, biegunka
	Cykas Objawy zatrucia:  uszkodzenie centralnego układu nerwowego
	Cyklamen Objawy zatrucia:  ślinienie się, wymioty, biegunka, przy dużym spożyciu: śmierć
	Diffenbachia Objawy zatrucia:  ślinotok, ból w jamie ustnej, wymioty, brak apetytu
	Dracena Objawy zatrucia:  ślinotok, rozszerzone źrenice, wymioty (przy silnym zatruciu: wymioty z krwią
	Epipremnum Objawy zatrucia:  podrażnienie pyszczka i gardła, ślinotok, podrażnienie żołądka
	Fikusy Objawy zatrucia:  brak apetytu, ślinotok, wymioty, biegunka, zaczerwienienie i zapalenia skóry
	Kalanchoe Objawy zatrucia:  trudności w oddychaniu, konwulsje, paraliż
	Kliwia Objawy zatrucia:  wymioty, biegunka, uszkodzenia błon śluzowych jelit, krwawienie z układu pokarmowego, uszkodzenie nerek, uszkodzenie wątroby, śmierć
	Kroton Objawy zatrucia:  pieczenie jamy ustnej i oczu, łzawienie, wysypka, biegunka
	Lilie Objawy zatrucia:  objawy mogą zacząć się ujawniać dopiero po 24h!Objawami są: silna biegunka, drgawki, niewydolność nerek, która prowadzi do śmierci
	Monstera i inne filodendrony Objawy zatrucia:  trudności z oddychaniem, problemy z połykaniem, skurcze, ślinotok, wymioty, przy dużym spożyciu: niewydolność nerek, drgawki, śpiączka, śmierć
	Oleander Objawy zatrucia:  podrażnienie żołądka i jelit, nieprawidłowa praca serca, śmierć
	Poinsecja (gwiazda betlejemska) Objawy zatrucia:  podrażnienie śluzówek, ślinotok, wymioty, biegunka, kontakt z sokiem mlecznym rośliny może powodować podrażnienie skóry
	Skrzydłokwiat Objawy zatrucia:  pieczenie pyszczka (kot pociera pyszczek łapkami), podrażnienie języka i warg, ślinienie się, piana z pyszczka, trudności w połykaniu, wymioty
	Szeflera Objawy zatrucia:  wymioty, podrażnienie skóry

 

 

Tablica2. Rośliny i kwiaty przyjazne kotom

Afelandra Aphelondro squorroso	Araukaria Araucaria excelsa
Areka Areca sp.
Aspidistria Aspidistria elatior	Bambus doniczkowy Pogonatherum paniceum
Begonia królewska Begonia rex	Chamedora Chamaedorea elegans
Cissus Cissus sp.	Dizygoteka Dizygotheca elegantissima
Echmea Aechmea fasciata	Eonium Eonis
Falenopsis Phaloenopsis sp.	Fiołek afrykański Sointpoulio ionantha
Fitonia Fittonia verschaffeltii	Ginura Gynura sarmentosa
	Guzmania Guzmania minor
Juka Yukka elephantipes	Kalatea Calathea lancifolia
Kamelia Camellia japonica	Ktenante Ctenanthe oppenheimiana
Nefrolepis Nephrolepis exaltata	Niedośpian Hypoestes sanguinolenta
Nolina Beaucarnea recurvata	Passiflora Passiflora caerulea
Peperomia Peperomia sp.	Pilea Pilea sp.
Stefanotis Sephanotis floribunda	Szlumbergera Schlumbergera sp.
Trzykrotka Tradascantia fluminensis	Zielistka Chlorophytum Vittatum