Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym w uprawie roślin doniczkowych jest ochrona przed szkodnikami. Problem ten jeszcze częściej występuje w przypadku upraw ogrodowych. W artykule zapoznajemy Was z najczęściej występującymi szkodnikami i podpowiadamy, jak z nimi walczyć.

 

 

 

MĄCZLIKI

Mączliki doskonale czują się w szklarniach, gdzie panuje wysoka wilgotność powietrza i temperatura. W sezonie często pojawiają się w mieszkaniach. Jeśli napotkają korzystne warunki bardzo szybko się rozmnażają i zasiedlają nasze rośliny. Żerują na bardzo wielu gatunkach roślin, nie tylko balkonowych i domowych, ale także na warzywach, ziołach i chwastach.

 

Wygląd szkodników:

Mączlik ma podłużne, nieco walcowate ciało pokryte białymi, mączystymi wydzielinami woskowatymi. Niekiedy porównywane są do białych muszek, co jest błędem. Należą bowiem do pluskwiaków równoskrzydłych i zdecydowanie bliżej im do mszyc, a w szczególności do popularnych miodówek. Mączliki posiadają aparat gębowy kłująco-ssący, co znacząco wpłynęło na charakter i budowę środków do ich zwalczania. Świeżo złożone jaja mączlika są kremowobiałe, w trakcie rozwoju zmieniają kolor na ciemno szary lub grafitowy. Larwa mączlika jest płaska, żółtawobiała i osiąga długość 0,3 mm. Aby zobaczyć larwy trzeba obejrzeć dolną stronę liścia pod lupą.

 

Środki chemiczne:

Skutecznym sposobem zwalczania jest opryskanie roślin preparatem owadobójczym. Może to być preparat olejowy np. Emulpar lub chemiczny środek ochrony roślin, np.:

• Calypso Perfect 0,015 AL, Decis AL, Karate Gold, Karate Spray, Mospilan 20 SP lub podobne.

 

Środki naturalne:

Jest kilka szeroko stosowanych naturalnych sposobów zwalczania mączlika:

• tablice lepowe, które pokryte są odpornym na warunki atmosferyczne klejem. Przyciągają swoim kolorem szkodniki, takie jak mączlik, mszyce, wciornastki, muchówki, ziemiórki i inne szkodliwe owady. Mączlik przykleja się do lepowej powierzchni,
• odkurzacz -  zabieg przeprowadza się wczesnym rankiem przy niższej temperaturze, gdy białe muszki są mało ruchliwe. Wystarczy wstrząsać rośliną i wzbijające się do lotu mączliki zasysać końcówką odkurzacza. 
• Rekomendujemy też jako wzmocnienie rośliny już po walce, oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy.

 

 

MISECZNIKI

Miseczniki uwielbiają ciepłe i suche środowisko, dlatego oprócz roślin ogrodowych, chętnie przeprowadzają inwazję także na rośliny ozdobne znajdujące się w naszych domach. Gdy zaatakują roślinę, szybko ją osłabiają, co w konsekwencji może doprowadzić nawet do jej obumarcia.

 

Wygląd szkodników:

Misecznik to niewielki owad charakteryzujący się spłaszczoną budową ciała, a także brązową tarczą ochronną, która utrudnia walkę z tymi szkodnikami. Miseczniki wyróżniają się tym, że w przeciwieństwie do tarczników posiadają powłokę ochronną, która stanowi integralną część ich organizmu. W przypadku tarczników, wspomniana tarcza może zostać oddzielona od ciała. Oba organizmy zaliczają się do czerwców.

 

Przygotowanie do zwalczania:

Proces walki z tarcznikami zaczynamy od mechanicznego usunięcia owadów z powierzchni liści za pomocą wacika nasączonego alkoholem. Następnie przechodzimy do oprysku chemicznego.

 

Środki chemiczne:

Oprysk wykonujemy przy pomocy roztworu wodnego preparatu, w którego składzie znajduje się acetamipryd:

• Mospilan, Polysect oraz ich odpowiedniki.

Oprysk należy powtórzyć 2-3 razy z zachowaniem przerwy pomiędzy nimi zgodnej z okresem karencji preparatu, wskazanym przez producenta.

 

Środki naturalne:

Rekomendujemy jako wzmocnienie rośliny po walce, oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy.

 

 

MSZYCE

Mszyce są dość rzadkim szkodnikiem roślin doniczkowych. Występują głównie na domowych odmianach roślin egzotycznych (różaneczniki, azalie, strelicje). Są to małe owady żywiące się sokami roślinnymi.

 

Wygląd szkodników:

Mszyce charakteryzują się krępą budową ciała, a w zależności od gatunku mogą mieć bardzo różne kolory. Występują w pokaźnych koloniach liczących setki, a nieraz nawet tysiące osobników na jednej roślinie. Pozostawiają po sobie liczne uszkodzenia mechaniczne w postaci dziur na powierzchni liści. 

 

Przygotowanie do zwalczania:

W przypadku zauważenia ich obecności należy niezwłocznie rozpocząć ich zwalczanie. Owady te są też wektorami licznych, szkodliwych dla roślin patogenów w postaci wirusów, na które nie ma żadnych skutecznych środków ochrony. Niestety, nie ma żadnych domowych metod walki z tymi owadami, pozostaje użycie odpowiednich preparatów.

 

Środki chemiczne:

Mszyce podatne są na środki chemiczne posiadające w składzie lambda-cyhalotrynę, acetamipryd, pirymikarb:

• Karate Zeon, Mospilan, Polysect, Primor 500 WG oraz ich odpowiedniki.

Środki te stosuje się w formie roztworu wodnego, który należy przygotować ściśle wg zaleceń producenta. Mają one negatywny wpływ na zdrowie człowieka, organizmów wodnych oraz zwierząt domowych, dlatego używa się je z zachowaniem wszelkich środków ostrożności.

 

Środki naturalne:

Rekomendujemy jako wzmocnienie rośliny już po walce, oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy. Stosowany regularnie zredukuje również ryzyko powstawania pleśni i grzybów.

 

 

NICIENIE

Nicienie to organizmy bezkręgowe, z których tylko niewielka część to szkodniki roślin. Większość z nich bytuje pod ziemią, osłabiając lub niszcząc korzenie, a tylko niektóre żerują na częściach nadziemnych roślin (niszczyk zjadliwy, węgorek truskawkowiec, węgorek chryzantemowiec).

 

Wygląd szkodników:

Nicienie to niewielkie organizmy długości do 0,3 mm, o silnie wydłużonym, wąskim, „robakowatym” i półprzezroczystym ciele. Najbardziej groźne są nicienie glebowe, które żerując na korzeniach doprowadzają do obniżenia wartości dekoracyjnej roślin ozdobnych.

 

Objawy:

Objawy działalności nicieni niekiedy mylone są z chorobami grzybowymi lub fizjologicznymi. Zaliczyć do nich można nekrozy liści i drobne brunatne plamy rozpoczynające się przy unerwieniu. Z czasem jest ich więcej – rozchodzą się promieniście. Pąki i liście ulegają deformacjom, na szczytach pędów mogą zamierać.

 

Środki chemiczne:

Nicienie zaleca się zwalczać zaraz po rozpoznaniu objawów. Najszybszym i najskuteczniejszym sposobem jest zastosowanie preparatów nicieniobójczych, takich jak:

• Biomass Sugar, P-Drakol.

 

Środki naturalne:

Szczególnie polecany do zwalczania nicieni jest wyciąg z czosnku. Na 5 l wody powinno przypadać 100 g mocno zmiażdżonych ząbków. Zawiesinę pozostawia się na 3-4 dni, po tym czasie podlewa się nią uprawy bez rozcieńczenia.

W ogrodzie warto profilaktycznie uprawiać rośliny, które odstraszają lub nawet likwidują nicienie. Dobrym przykładem jest popularna aksamitka, której korzenie wydzielają związki toksyczne dla tych szkodników.

 

 

PRZĘDZIORKI

Przędziorki są rodziną roztoczy z gromady pajęczaków. Żerują na częściach zielonych roślin, żywiąc się  sokami, co prowadzi do ich osłabienia i w rezultacie do śmierci. Przędziorki są szkodnikami często występującymi i bardzo inwazyjnymi.

 

Wygląd szkodników:

Przędziorki żerują przede wszystkim na spodzie blaszek liściowych. Występują w dużych grupach przypominających małe, ruchliwe, żółte, kremowe, czerwone i białe punkciki. Przędziorki tworzą często gęste, delikatne, widoczne gołym okiem pajęczyny.

 

Przygotowanie do zwalczania:

Walkę ze szkodnikiem należy rozpocząć od dokładnego mycia nadziemnych części rośliny. Ponieważ przędziorki bardzo nie lubią wody oraz wilgotnego powietrza jest to pierwszy etap walki z tymi szkodnikami, który ograniczy inwazję. Wskazane jest więc podniesienie wilgotności powietrza w otoczeniu rośliny. Po tych zabiegach można przejść do kuracji środkami chemicznymi.

 

Środki chemiczne:

Przędziorki wrażliwe są na środki ochrony zawierające akarycydy, heksytiazoks lub acetamipryd, a więc:

• Ortus, Nissorun Strong, Polysect oraz ich odpowiedniki.

Substancje te skutecznie zwalczają jaja, larwy, nimfy oraz osobniki dorosłe. Jeżeli przędziorki wykazują oporność na substancję chemiczną, należy zastosować inny środek.

 

Środki naturalne:

Rekomendujemy oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy. Zalecany jest w fazie końcowe, jako wzmocnienie rośliny już po walce ze szkodnikiem.

Skuteczną metodą jest też użycie dobroczynka kalifornijskiego. To drapieżne, nieszkodliwe dla roślin pajęczaki żywiące się innymi roztoczami. Ich skuteczność w walce z przędziorkami jest bardzo wysoka.

 

 

SKOCZOGONKI

Skoczogonki występują w Polsce w około 300 rodzajach. Owady te najbardziej lubią wilgotne i żyzne podłoża, co jest argumentem za tym, aby unikać przelewania roślin i trzymania ich w słabej ziemi. Skoczogonki usuwają z podłoża martwą i rozkładającą się materię. Jednak, gdy zabraknie pokarmu, ich pożyteczna działalność kończy się i zaczynają spożywać korzenie oraz liście roślin. Efektem jest uleganie przez rośliny patogenom grzybowym i bakteryjnym.

 

Wygląd szkodników:

Skoczogonki tworzą liczne stada białych, bardzo ruchliwych "przecinków" biegających po podłożu i dolnych partiach roślin.

 

Przygotowanie do zwalczania:

Najczęściej wystarczy czasowe przesuszenie podłoża i intensywne jego podlanie. Martwe skoczogonki zostaną wypłukane przez otwory drenażowe. Jeżeli ta prosta metoda nie poskutkuje, należy użyć środków chemicznych.

 

Środki chemiczne:

Należy użyć środków chemicznych zawierających acetamipryd:

• Mospilan, Polysect oraz ich odpowiedniki.

Najczęściej wystarczy jednorazowa kuracja.

 

Środki naturalne:

Rekomendujemy jako wzmocnienie rośliny po walce oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy. Zalecamy też sadzenie roślin do wysokiej jakości, lekkich, dobrze napowietrzonych podłoży oraz rozsądne podlewanie. Jest to najlepsza prewencja przed skoczogonkami, która także ogranicza ryzyko wystąpienia wielu chorób roślin i pozytywnie wpływa na ich prawidłowy wzrost.

 

 

TARCZNIKI

Tarczniki to dość popularne szkodniki roślin. Szczególnie lubią wysokie temperatury oraz niską wilgotność powietrza. Są szkodnikami wyjątkowo niebezpiecznymi, ponieważ mogą być nosicielami innych patogenów, które pozostawiają na powierzchni liści wraz ze swoimi wydzielinami.

 

Wygląd szkodników:

Tarczniki charakteryzują się płaskim, owalnym kształtem. Długość ich ciała wynosi kilka milimetrów, a ich pancerz pokryty jest ochronną warstwą woskową zwaną tarczką. Owady żywią się sokiem wysysanym z zielonych części roślin. Dzięki rzucającej się w oczy budowie ciała są bardzo łatwe do rozpoznania i nie można pomylić ich z innymi szkodnikami.

 

Przygotowanie do zwalczania:

Proces walki z tarcznikami zaczynamy od mechanicznego usunięcia owadów z powierzchni liści za pomocą wacika nasączonego alkoholem. Następnie przechodzimy do zastosowania oprysku chemicznego.

 

Środki chemiczne:

Oprysk wykonujemy przy pomocy roztworu wodnego preparatu, w którego składzie znajduje sie się acetamipryd:

• Mospilan, Polysect oraz ich odpowiedniki.

Oprysk należy powtórzyć 2-3 razy z zachowaniem przerwy pomiędzy nimi zgodnej z okresem karencji preparatu wskazanym przez producenta.

 

Środki naturalne:

Rekomendujemy jako wzmocnienie rośliny po walce oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy.

 

 

WCIORNASTKI

Wciornastki żerują na wszystkich zielonych, nadziemnych częściach roślin. Są jednymi z najczęściej występujących szkodników. To owady z gromady nowoskrzydłych wyposażone w aparaty ssąco-kłujące. Liście po ich żerowaniu posiadają liczne blizny w miejscach ukłuć, przebarwienia oraz srebrzyste plamy, będące efektem utraty soków.

 

Wygląd szkodników:

Czarne, szare, brązowe, kremowe, żółte lub różowe ruchliwe "przecinki" o długości około 1 mm. Tworzą duże stada, które w krótkim czasie doprowadzają roślinę do znacznego osłabienia.

 

Przygotowanie do zwalczania:

Zainfekowane rośliny koniecznie należy oddzielić od roślin zdrowych, gdyż wciornastki są bardzo inwazyjne. Następnie dokładnie myje się części nadziemne rośliny przy pomocy miękkiej ściereczki lub gąbki z letnią wodą. Po tym zabiegu stosuje się oprysk chemiczny.

 

Środki chemiczne:

Wciornastki podatne są na preparaty zawierające acetamipryd oraz imidachlopryd:

• Mospilan, Polysect, Confidor oraz ich odpowiedniki).

Środki te zwalczają szkodnika na wszystkich etapach rozwoju, a więc jaja, larwy  i osobniki dorosłe. Wciornastki przestają żerować natychmiast po zastosowaniu oprysku i giną po kilku godzinach. Oprysk należy powtórzyć z zastosowaniem odstępu wskazanego przez producenta preparatu.

 

Środki naturalne:

Rekomendujemy jako wzmocnienie rośliny już po walce,  oferowany w naszym sklepie oprysk ratunkowy oparty na wyciągu z pokrzywy. Zalecany jest w fazie początkowej ataku szkodnika.

 

 

WEŁNOWCE

Wełnowce, zwane też czerwcami mączystymi, są owadami należącymi do rzędu pluskwiaków. Posiadają segmentowate ciała pokryte białym bądź różowym nalotem woskowym, który podobny jest do strzępków wełny.

To groźne szkodniki roślin, które w krótkim czasie niszczą nawet bardzo duże okazy.

 

Wygląd szkodników:

Wełnowce przypominają kilkumilimetrowe, przyklejone do rośliny, kulki waty. Zaatakowane rośliny tracą wyraźnie na wyglądzie i wigorze. Ich liście stają się żółte w wyniku utraty soków i z czasem odpadają. Wzrost bardzo spowalnia, a nieleczona roślina obumiera.

 

Przygotowanie do zwalczania:

Rośliny chore jak najszybciej należy oddzielić od roślin zdrowych. Myjemy części zielone w celu usunięcia wszystkich widocznych szkodników. Następnie należy wyciągnąć roślinę z podłoża i dokładnie oczyścić bryłę korzeniową z ziemi i szkodników. Doniczkę wyparzamy i sadzimy roślinę do nowego substratu. Po tych działaniach niezbędne jest użycie środków chemicznych.

 

Środki chemiczne:

Wełnowce podatne są na działanie chemicznych środków ochrony roślin, które zawierają w swoim składzie acetamipryd:

• Mospilan, Polysect oraz ich odpowiedniki.

Poza opryskiem roztworem warto też podlać nim roślinę, co wyeliminuje możliwe pozostałości jaj i larw w bryle korzeniowej. Walka z wełnowcem to długi proces i często wymaga wielokrotnego powtórzenia kuracji.

 

 

ZIEMIÓRKI

Ziemiórki są najczęściej występującymi w doniczkach szkodnikami. Są to owady latające z rodziny muchówek. Dorosłe osobniki nie są szkodliwe dla roślin, za to zagrożeniem są ich larwy. Zasiedlają podłoże, z którego pobierają pokarm oraz wodę. Dopóki podłoże jest wilgotne, naszej roślinie nic nie grozi. Kiedy wody zacznie brakować, larwy podgryzają korzenie roślin w celu jej zdobycia.

 

Środki chemiczne:

Zwalczając ziemiórki chemicznymi środkami ochrony roślin należy stosować preparaty zawierające acetamipryd oraz imidachlopryd:

• Mospilan, Polysect, Confidor oraz ich odpowiedniki.

Znajdują one zastosowanie w zwalczaniu żerujących w podłożu larw.

Osobniki dorosłe podatne są na środki zawierające cypermetrynę oraz esbiotrynę. Znajdziemy je w postaci sprayów oraz płytek na owady do powieszenia bądź postawienia w pomieszczeniu. 

 

Środki naturalne:

Wśród bardzo skutecznych, pozbawionych chemii środków ochrony, należy wymienić:

• żółte tablice lepowe – żółty kolor wabi muchówki, które następnie przyklejają się do powierzchni lepu,
• naturalny wyciąg z rumianku dostępny w naszym sklepie
• pułapki na owocówki w postaci słoiczka z płynem wabiącym szkodnika, który w płynie tym się topi,
• preparat Nemycel zawierający nicienie z rodzaju Steinernema feltiae, będące naturalnymi pasożytami larw ziemiórek. Nicienie porażają je, a następnie w ciele ofiary zaczynają prowadzić swój cykl rozwojowy doprowadzając do śmierci żywiciela. Preparat jest całkowicie nieszkodliwy dla człowieka, zwierząt domowych i roślin.